Η επιβολή και η κατάρρευση της δικτατορίας

Το πραξικόπημα της 21^ης Απρίλη 1967 οργανώθηκε από μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, στις οποίες υπηρετούσαν και οι «Έλληνες» αξιωματικοί που συγκρότησαν τη χούντα. Εκτροπή από το δημοκρατικό πολίτευμα προετοίμαζε και το αγγλόδουλο κατεστημένο (παλάτι, στρατηγοί, πολιτικοί, δημοσιογράφοι), αλλά οι συνταγματάρχες τους πρόλαβαν. Το αυταρχικό μετεμφυλιακό καθεστώς είχε διαπαιδαγωγήσει τους υποστηρικτές του έτσι, ώστε να μην έχουν ευαισθησίες σχετικά με την τήρηση του Συντάγματος, γιατί πάνω απ’ όλα ήταν το παραμύθι της αντιμετώπισης του «κομμουνιστικού» κινδύνου. Στην πραγματικότητα είχαν το φόβο να μη χάσουν τον έλεγχο της κατάστασης από ένα δυναμικό, ανεξέλεγκτο και απρόβλεπτο λαϊκό κίνημα, που εκφραζόταν πολιτικά από τους Γ. και Α. Παπανδρέου, τους οποίους στήριζε και η παραδοσιακή αριστερά. Το καθεστώς της χούντας εξυπηρέτησε αποτελεσματικά επί 7 χρόνια τα αμερικανικά συμφέροντα.

Στη χούντα αντιστάθηκε ενεργά ένας μικρός αριθμός Ελλήνων πολιτών, που είχε την ηθική συμπαράσταση της πλειοψηφίας του λαού, που σε κάποιες στιγμές (κηδείες Γ. Παπανδρέου και Γ. Σεφέρη, Πολυτεχνείο) συμπαραστάθηκε και ενεργά. Δεν ήταν, όμως, λίγοι και αυτοί που συνεργάστηκαν με τη χούντα (και μετά το 74 παρίσταναν τους δημοκράτες!).

Η χούντα, κατά τη γνώμη μας, κατέρρευσε για 3 κυρίως λόγους: α) Μετά το Πολυτεχνείο το κίνημα της αντίστασης (ιδίως το φοιτητικό) έγινε τόσο μαζικό, που οι μηχανισμοί καταστολής αδυνατούσαν να αντεπεξέλθουν. β) Η ανατροπή του Παπαδόπουλου από τον Ιωαννίδη (αποτέλεσμα των ενδοαμερικανικών αντιθέσεων, που οξύνθηκαν κατά τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο) επέφερε μεγάλη σύγχυση στη εξουσία. γ) Η προδοσία της Κύπρου απέδειξε στους αφελείς κατώτερους αξιωματικούς ότι ο «πατριωτισμός» που πουλούσε η χούντα ήταν μια μεγάλη απάτη κι έτσι το καθεστώς απώλεσε τη στήριξη της βάσης της στρατιωτικής ιεραρχίας.

Ποιοι και γιατί σχεδίασαν τη μεταπολίτευση;

Έτσι στο τέλος Ιουλίου 1974 το καθεστώς παρέπαιε. Υπήρχε ο «κίνδυνος» η εξουσία να βρεθεί στους δρόμους (αν δε βρέθηκε κιόλας και δεν το καταλάβαμε). Γι’ αυτό μεθοδεύτηκε η μεταπολίτευση, σχέδια της οποίας υπήρχαν πολλούς μήνες πριν. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι υπουργοί ’μυνας (Αβέρωφ) και Εξωτερικών (Μπίτσιος) της κυβέρνησης της μεταπολίτευσης εκτελούσαν άτυπα τα καθήκοντά τους τουλάχιστον από το Νοέμβριο του 1973, οπότε η χούντα τους έστειλε ως εκπροσώπους της Ελλάδας στο «σεμινάριο της Ρώμης», κατά το οποίο προγραμματίστηκε η σφαγή της Κύπρου, που θα γινόταν 9 μήνες μετά!

Η μεταπολίτευση, λοιπόν, δε σχεδιάστηκε από τις δυνάμεις της αντίστασης ή, ευρύτερα, από τον ελληνικό λαό, αλλά από τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους συμμάχους τους (που οι περισσότεροι δεν ήθελαν τη χούντα, γιατί έπαιζε μόνο το αμερικανικό χαρτί και αγνοούσε τα δικά τους συμφέροντα). Επεδίωξαν να κρατήσουν την Ελλάδα όργανό τους, εκτονώνοντας με τον κοινοβουλευτισμό την οργή του λαού και αμβλύνοντας γενικά τις αντιθέσεις. Εκτός από τους «γεφυροποιούς», χρησιμοποίησαν και άλλους πολιτικούς, που εξαπάτησαν το λαό. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έβγαλε το καλοκαίρι του 74 την Ελλάδα από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, για να την ξαναβάλει αργότερα υπό δυσμενέστερους όρους. Κάποιοι (πρώην) αριστεροί συνέβαλαν κατά το δυνατόν, όπως ο Μ. Θεοδωράκης, με τη δήλωσή του «Καραμανλής ή τανκς». Ο κορμός της «ανανεωτικής» αριστεράς εντάχθηκε στο σύστημα και έγινε πρωτεργάτης του «ευρωπαϊσμού». Ο Α. Παπανδρέου υποσχέθηκε πλήρη ανατροπή των πάντων, για να τα ξεχάσει όλα, μόλις έγινε εξουσία. Με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ, σε ένα σπάνιο κοινωνικό φαινόμενο, ένα μεγάλο μέρος του λαού μετατράπηκε σε καινούργιο κατεστημένο.

Σήμερα, 31 χρόνια μετά, το σύστημα της εξάρτησης, της υποτέλειας και της εκμετάλλευσης στην Ελλάδα είναι ασφαλέστερο από τότε. Η μεταπολίτευση, δυστυχώς, πέτυχε τους σκοπούς αυτών που τη σχεδίασαν και την πραγματοποίησαν.

Μεταπολίτευση και ελληνική κοινωνία

Το καθεστώς που προέκυψε με τη μεταπολίτευση, κατά τη γνώμη του ΑΣΚΕ, όχι μόνο δεν έλυσε τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας, αλλά τα γιγάντωσε. Η Ελλάδα βρίσκεται σε τροχιά αποσύνθεσης και διάλυσης. Συγκεκριμένα:

Α) Η δημοκρατία μας περιορίζεται στα τυπικά, αφού άλλοι αποφασίζουν για μας (η Ουάσινγκτον για τα πολιτικά και στρατιωτικά και οι Βρυξέλες για τα οικονομικά και κοινωνικά), οι οποίοι δεν κάνουν καν τον κόπο να μας ενημερώνουν για τις αποφάσεις τους.

Β) Στα εθνικά (λεγόμενα) θέματα οι υπουργοί μας (υπακούοντας στους δυτικούς προστάτες τους) λειτουργούν ως εκπρόσωποι γειτονικών μας χωρών, με ορατό τον κίδυνο (ή τη βεβαιότητα;) να συνεχίζεται η παραχώρηση κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.

Γ) Η παραγωγική βάση της οικονομίας μας συρρικνώνεται διαρκώς, τα βάρη τα υφίσταται μόνο ο λαός (ενώ η εξαρτημένη εμπορομεσιτική αστική μας τάξη θησαυρίζει) και το μέλλον προβλέπεται ζοφερό.

Δ) Η γιγαντιαία επιχείρηση για την πολιτιστική μας αλλοτρίωση (που αποτελεί τον ασφαλέστερο τρόπο για την καθυπόταξη ή και την εξαφάνισή μας ως έθνους), με προεξάρχοντα τα ΜΜΕ των «νταβατζήδων», έχει ήδη σημειώσει μερική επιτυχία.

Για όλα τα παραπάνω «κατορθώματά» τους οι κύριοι που μας κυβερνούν έχουν το θράσος να θριαμβολογούν και να πανηγυρίζουν, με πιο πρόσφατο παράδειγμα το ξεπούλημα στο Λουξεμβούργο.

Η υπέρβαση της μεταπολίτευσης

Το ΑΣΚΕ πιστεύει ότι η μοίρα του τόπου μας μπορεί ν’ αλλάξει, εάν διατυπωθεί ένα σαφές πολιτικό πρόγραμμα, που θα κινείται έξω από τη λογική του σημερινού συστήματος, και αν ο ελληνικός λαός εκφραστεί από πολιτικές δυνάμεις που δε θα ελέγχονται από το σύστημα αυτό και δε θα συμβιβάζονται με αυτό. Συγκεκριμένα το πρόγραμμα θεωρούμε ότι πρέπει να κινείται μέσα στο παρακάτω πλαίσιο αρχών, που είναι αδιαίρετες μεταξύ τους. Οποιοδήποτε «σκόντο» σ’ αυτές αποτελεί ασφαλή τρόπο αποτυχίας, όπως έδειξε (χωρίς εξαίρεση) η ελληνική και η παγκόσμια εμπειρία.

Α) Όλες οι αποφάσεις που μας αφορούν πρέπει να παίρνονται από τον ελληνικό λαό και τους εκπροσώπους του. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα πρέπει να αποχωρήσει από εκείνους τους οργανισμούς που δημιουργήθηκαν για να μας εκμεταλλεύονται και να μας καταπιέζουν, όπως η Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ.

Β) Στην Ελλάδα κανένα βήμα προόδου δεν μπορεί να γίνει αν ο φυσικός πλούτος, η παραγωγή και τα προϊόντα της δεν αποτελούν κοινωνική ιδιοκτησία ή δεν τεθούν κάτω από κοινωνικό έλεγχο.

Γ) Όλες οι πολιτικές και λαϊκές ελευθερίες πρέπει να είναι πλήρως κατοχυρωμένες. Η εξουσία πρέπει να ασκείται από πολιτικούς και μαζικούς φορείς, που κανείς δε θα παραβιάζει την αυτονομία του άλλου. Να μην επαναλάβουμε την τραυματική εμπειρία των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης.

Δ) Όλη η πορεία μας πρέπει να βρίσκεται σε μια συνεχή αλληλεπίδραση με την παγκόσμια πραγματικότητα, αλλά να στηρίζεται στις δικές μας πλούσιες πολιτιστικές και αγωνιστικές παραδόσεις.

[αντιλαμβανόμαστε ότι όλ’ αυτά απαιτούν αρκετές διευκρινήσεις, που δεν μπορούν να δοθούν στα όρια ενός άρθρου]

Από τις πολιτικές δυνάμεις που σήμερα κυριαρχούν στην πολιτική μας ζωή (και κυρίως όσους είναι «δυσαρεστημένοι» από το κόμμα τους) τίποτα θετικό δεν μπορούμε να περιμένουμε. Τα «δυσαρεστημένα» αυτά στελέχη, αντί να υπηρετούν το κόμμα τους, με σκοπό το κόμμα να υπηρετεί την κοινωνία, απαιτούν από την κοινωνία να υπηρετεί το κόμμα και το κόμμα τους εαυτούς τους.

Πρέπει να αναπτυχθούν δυνάμεις με τόλμη και αξιοπιστία. Αν κάποιος δεν έχει σήμερα την τόλμη να πει (ή την ικανότητα να καταλάβει) ότι π.χ. «πρέπει η Ελλάδα να αποχωρήσει από την Ε.Ε.», πώς μπορεί να επιζητεί από τον ελληνικό λαό να του αναθέσει έναν πιο υπεύθυνο ρόλο; Αν σήμερα συνδιαλέγεται με στελέχη των κομμάτων της εξουσίας ή νταβατζήδες των ΜΜΕ, τι θα κάνει αύριο, αν μεγαλώσουν οι φιλοδοξίες του;

Αν πρέπει να μιλήσουμε και πιο συγκεκριμένα, για τους παραπάνω λόγους το ΑΣΚΕ δεν πήρε μέρος στις διεργασίες που συντελέστηκαν πριν 2 χρόνια με τους κ.κ. Παπαθεμελή, Τσοβόλα κλπ., εκφράζοντας δημοσίως, πέραν των βασικών ιδεολογικών διαφορών, το φόβο ότι δεν ξέρει πού θα βρεθούν αύριο. Κι όλ’ αυτά, ειλικρινώς, χωρίς καμιά εχθρική διάθεση.

Η ελληνική κοινωνία έχει αστείρευτες δυνάμεις και σπουδαίες παραδόσεις, που της επιτρέπουν να εξασφαλίσει στους πολίτες της μια ασφαλή, αξιοπρεπή και ανθρώπινη ζωή και στη χώρα μια πολύ πιο σημαντική θέση στον κόσμο. Ας προσπαθήσουμε.

Νίκος Καργόπουλος – μέλος της Εκτελεστιιής Επιτροπής του Αγωνιστικού Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδας (Α.Σ.Κ.Ε.)