ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΑΞΙΕΣ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΣΕΙΣΜΟΥΣ
Στη χώρα μας, μετά από κάθε καταστρεπτικό σεισμό με θύματα, καταστροφές κτιρίων, με σοβαρές επιπτώσεις στην κοινωνική και την οικονομική ζωή, η κοινή γνώμη «βομβαρδίζεται» από «ειδικούς» και ΜΜΕ με μια ακατάσχετη απόδοση ευθυνών, που εξατομικεύονται, κατά κανόνα, σε ανθρώπους και οικοδομές. Παράλληλα, κάτω απ αυτές τις τραγικές συνθήκες, βρίσκουν ευνοϊκό κλίμα να προβληθούν συμφέροντα και πρόσωπα μέσω «υποδείξεων» και «προτάσεων» προς την πολιτεία, ενώ η εκάστοτε κυβέρνηση διατυμπανίζει το «ενδιαφέρον» της. Ετσι με τη «μέθοδο» αυτή επέρχεται αποπροσανατολισμός και συσκότιση, ώστε το σύστημα που παράγει εν δυνάμει σεισμόπληκτους να λειτουργεί ανενόχλητο.
Οταν περάσει η κρίσιμη περίοδος και σβήσουν τα φώτα της δημοσιότητας, οι σεισμόπληκτοι εγκαταλείπονται (πρόσφατες οι περιπτώσεις Αιγίου, Κοζάνης) και το καθεστώς κατασκευής των ιδιωτικών έργων παραμένει, όπως και πριν το σεισμό, ανεξέλεγκτο, με βασικό κίνητρο το κέρδος.
Οι ελεγκτικοί κρατικοί φορείς που είναι αρμόδιοι για την πολεοδόμηση και τον έλεγχο των οικοδομών έχουν αφεθεί στην εγκατάλειψη και τη διαφθορά. Στη χώρα μας πολεοδόμηση σημαίνει, σχεδόν αποκλειστικά, ένταξη στα σχέδια πόλης περιοχών αυθαίρετων κτισμάτων, που γίνεται όταν η προοπτική κέρδους από τους υψηλούς συντελεστές δόμησης είναι ευνοϊκή. Δεν έχει σημασία, αν τα σπίτια αυτά χτίστηκαν πρόχειρα, χωρίς μελέτες με κακής ποιότητας υλικά, σε περιοχές με ακατάλληλα εδάφη θεμελίωσης και αν είναι μειωμένης αντοχής. Σημασία έχει ότι τα σπίτια αυτά κοστίζουν πανάκριβα ότι η αυθαίρετη δόμηση γίνεται με τις κρατικές ευλογίες και ότι τα κέρδη μοιράζονται μεταξύ των εργολάβων, των διεφθαρμένων κρατικών οργάνων και των κυβερνήσεων που αντλούν ψήφους.
Αλλά και στις περιπτώσεις της νόμιμης δόμησης δεν ασκείται κρατικός έλεγχος σε κανένα στάδιο της κατασκευής. Ούτε στην καταλληλότητα του εδάφους θεμελίωσης, ούτε στην ποιότητα των υλικών και την εφαρμογή των κανονισμών, ούτε, το σπουδαιότερο, στον έλεγχο της κατασκευής. Εκτεταμένες περιοχές «πνίγονται» από τεράστιους συντελεστές δόμησης. Ο καθένας μπορεί χωρίς κανένα προσόν να γίνει εργολάβος και να χτίζει οικοδομές. Ολ αυτά δρουν σωρευτικά.
Αντίθετα, στα δημόσια έργα, όπου υπάρχει στοιχειώδης κρατικός έλεγχος και οι εργολάβοι οφείλουν να έχουν το σχετικό πτυχίο, η ποιότητα και η στατική τους επάρκεια είναι σαφώς ανώτερη απ αυτή των ιδιωτικών.
Το ιδιωτικό κέρδος θα είναι και πάλι το μοναδικό κίνητρο για την αντιμετώπιση των σεισμοπλήκτων. Η κυβέρνηση, στα πλαίσια της «ηθικής» του Χρηματιστηρίου (σε μέρα σεισμών διακινήθηκαν εκεί 530 δις., ποσό διπλάσιο για την πλήρη αποκατάσταση των ζημιών) μοιράζει την «πίτα» στις Τράπεζες, στις ασφαλιστικές εταιρείες και στους εργολάβους.
Μπορεί η στέγη να γίνει κοινωνικά ελεγχόμενο αγαθό; Μπορεί το κράτος και οι κοινωνικοί φορείς (ΟΤΑ κ.λ.π.) ν αναλάβουν την ευθύνη για τη σωστή και ασφαλή πολεοδόμηση (χωρίς αυθαίρετα, με σχέδια πόλης απ αρχής, με ασφαλή εδάφη θεμελίωσης κ.λ.π.);
Μπορεί το κράτος και οι κοινωνικοί φορείς να ελέγχουν τις οικοδομές από πλευρά μελέτης, κατασκευής, ποιότητας οικοδομικών υλικών και των προσόντων των εργολάβων;
Δυστυχώς όσο λειτουργεί το σύστημα αυτό, κανένα μέτρο απαυτά δεν πρόκειται να ληφθεί και το μέλλον δεν προοιωνίζεται καλύτερο.
Κατηγορία
Φύλλο 73 Οκτωβρίου 1999