ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ

Ο παραλογισμός της παγκοσμιοποίησης και η τραγωδία… της Σοφοκλέους

Η ιλαροτραγωδία της Σοφόκλέους έχει και ένα θετικό, πιθανόν, παρεπόμενο. Οδηγεί και όσους ήδη έπαθαν και όσους ετοιμάζονται να δοκιμάσουν στο να ενδιαφερθούν, επιτέλους, κάπως πιo σοβαρά για τα κοινωνικοοικονομικά δρώμενα του τόπου μας, αλλά και ευρύτερα. Ήδη, πολλοί άρχισαν να αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό, τουλάχιστον, τις βεβαιότητες περί της αναγκαιότητας της παγκοσμιοποίησης (αναγκαιότητας με τη διπλή σημασία της, αυτήν της "θετικής" πορείας και αυτήν του νομοτελειακού χαρακτήρα της που αφειδώς τους προσέφεραν οι διάφοροι κομισάριοι του συστήματος, ιδιαίτερα οι τέως αριστεροί. οι θλιβεροί.

Τα τελευταία όντως χρόνια και ιδιαίτερα μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, η εξύμνηση των αρετών της ελεύθερης αγοράς (και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο) και της συνακόλουθης συρρίκνωσης του εθνικού κράτους και η δυσφήμηση κάθε αντίθετης, αριστερής, σοσιαλιστικής φωνής (είτε με την ειρωνεία του παρωχημένου και ουτοπιστκού είτε με τον χαρακτηρισμό του εθνικιστικού ή ακόμη και του φασιστικού) δημιούργησαν τόση και τέτοια σύγχυση που και οι πιo συγκρατημένα αντίθετοι στον ολοφάνερο παραλογισμό του εξυμνούμενου μοντέλου αναγκάζονται να σιωπούν.

Δυστυχώς όμως για τις εν αμηχανία ήδη και εν αιδήμονι σιγή οσονούπω, "εκσυγχρονιστικές" γραφίδες από διάφορους χώρους, το κλίμα τώρα φαίνεται

vα αλλάζει ...άρδην. Πολλές φωνές υψώνονται για να αμφισβητήσουν μέχρι και να εξορκίσουν την παγκοσμιοποίηση του εξυμνούμενου μέχρι τώρα τύπου και μάλιστα από πηγές που δύσκολα θα τις χαρακτήριζε κάποιος αριστερές, γνήσια προοδευτικές. Παλιότερα, ήδη, ο Μιτεράν αποκάλεσε "ανήθικη επιλογή" αυτή την πορεία των δυτικών χωρών και ο Ντελόρ χαρακτήρισε τις κοινωνίες τους ως "απέραντο καζίνο". Πρόσφατα, κατέπληξε το σύμπαν ο Κίσινγκερ, όταν επιτέθηκε με σφοδρότητα κατά του μοντέλου της παγκοσμιοποίησης και το Δ.Ν.Τ. που ξεσπάθωσε υπέρ της ικανοποίησης των αναγκών... των φτωχών!!! Η Γαλλία, αφού, για την ώρα, ματαίωσε την προώθηση της ανατριχιαστικής "Πολυμερούς Συμφωνίας για τις Επενδύσεις", τώρα στρέφεται κατά του "Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου", προπομπού της παγκοσμιοποίησης. Και η "Έκθεση" του ΟΗΕ (!) "για την ανθρώπινη ανάπτυξη" του περασμένου Ιουλίου (που πέρασε, σχεδόν, απαρατήρητη) αναφέρει, ανάμεσα σε πολλά άλλα δυσοίωνα, "... εάν ο πλανήτης δεν απορρίψει τους σημερινούς παράλογους κινδύνους, εξωθείται ολοταχώς σε οικονομική, κοινωνική και οικολογική καταστροφή" και "... επέρχεται η στιγμή που νέα κοινωνικά κινήματα θ' αμφισβητήσουν την πορεία της κοινωνίας προς την κόλαση και προς το τίποτα, για να προσδώσουν το δικό τους δυναμισμό".

Και στα καθ' ημάς, άλλωστε, πυκνώνουν πλέον οι αντίστοιχες φωνές. Κι αν, σύμφωνα με την παραπάνω λογική, δε χρειάζεται να αναφερθούν π.χ. οι όλο και πιο οξείες αιτιάσεις του Κ,Βεργόπουλου κατά της πορείας αυτής, ας αναφερθεί κάτι από τις στήλες της "Καθημερινής" : "Αυτός ο παγκοσμιοποιημένος κόσμος του κέρδους θα βουλιάξει μέσα στις πόλεις που κτίζει, στα χρηματιστήρια που στήνει, στα τρόφιμα με διοξίνες και καρκινογόνες ουσίες. στα πυρηνικά της 'ατυχήματα', στην ανεργία που φέρνει, στα ναρκωτικά που εμπορεύεται, στο έγκλημα που προκαλεί, στην παρανομία και την αυθαιρεσία. Γιατί δε μπορεί να ζήσει χωρίς αυτά" (Α. Καρκαγιάννης).

Φαίνεται, λοιπόν, ότι επανέρχεται και διευρύνεται η συνειδητοποίηση του ότι αυτή η ξέφρενη, αποχαλινοποιημένη πορεία της παγκοσμιοποίησης, δηλ. της κυριάρχησης του χρηματιστηριακού κεφαλαίου και της προσπάθειας σαρώματος κάθε υπαρκτού ή δυνητικού εμποδίου, δεν είναι παρά η πορεία προς την απώτατη "λογική" του καπιταλιστικού "συστήματος" (που, φυσικά, δεν είναι σύστημα, αφού δεν ορίζεται από κάποιες λογικές, ανθρώπινες αρχές) : την τερατώδη γιγάντωση του κέρδους, του γυμνού κέρδους μέσω της κερδοσκοπίας (και όχι της παραγωγής) και τη μεγιστοποίηση του τελικού στόχου, της κυριαρχικής δύναμης, δηλ. την παράδοση στα πάθη της απληστίας και της κυριαρχίας.

Σήμερα επιβεβαιώνεται η παλιότερη επισήμανση ότι το σύστημα αυτό, στα επί μέρους είναι ορθολογιστικό, ενώ στα γενικά, στο σύνολο, όλο και πιο παράλογο, ωθώντας τον άνθρωπο που απελευθέρωσε από πλείστα δεινά, στα πιο καταστροφικά κανάλια, ώστε να κυριαρχεί πληρέστερα πάνω του. Λειτουργεί όπως ο μεθυσμένος ή ο τρελός. Διαθέτει τακτικές, ενώ στερείται παντελώς στρατηγικής.

Τα γνωρίσματα αυτά τα είχε από τη γέννηση το, όμως τα αντίρροπα αριστερά, σοσιαλιστικά κινήματα που ανεφύησαν (η πραγματικά λογική, ανθρώπινη αντίδραση, παρά τις ατέλειες της όποιας λογικής...) οδήγησαν στην τιθάσευση τους (παρά τον αντίρροπο σ' αυτά μοντερνισμό του ατομικισμού και της αυτονομίας στην τέχνη και, εν μέρει, στη διανόηση):κρατικός παρεμβατισμός του Κέϋνς, New Deal του Ρούσβελτ, κράτος πρόνοιας στη μεταπολεμική Ευρώπη. Ο σοσιαλδημοκράτης Κάρλο Σμιντ έλεγε στα 1949: Το μέλλον της Ευρώπης εξάρτάται από τους Γερμανούς εργάτες. Αν στραφούν προς τον κομμουνισμό, ας κάνετε όσες Ατλαντικές Συμμαχίες θέλετε. Ο Στάλιν δε θα χρειασθεί ούτε ένα τανκ για να μπολσεβικοποιήσει τα πάντα", απειλή που οδήγησε ευθέως στο κράτος πρόνοιας...

Η διάσπαση όμως (1919) των κινημάτων αυτών και η βαθμιαία ενδοτικότητα του ενός σκέλους, η στρεβλή πορεία του άλλου και η τελική πτώση, η διάλυση του Σοβιετικού μπλοκ, έφεραν πάλι την αποχαλίνωση. Ολομέτωπη επίθεση σε ό,τι αποτέλεσε λαϊκή κατάκτηση, στο minimum εξασφάλισης ανθρώπινης ζωής, και σε όποιο εμπόδιο, τοπικό ή διεθνές, που εξορισμού, έστω και προσχηματικά, θα τα υπεράσπιζαν. Εννοείται, φυσικά, ότι, ενώ οι άνθρωποι θα ωθούνται σε κανάλια περιθωρίου ή και αυτοκαταστροφικά και οι εθνικές οντότητες θα πολυβολούνται, μεταφορικά ή κυριολεκτικά (όπου πετύχουν να τοποθετήσουν εγκάθετες ηγεσίες, όπως Σαντάμ ή Μιλόσεβιτς), η παγκοσμιοπιοίηση αυτή της κερδοσκοπίας και της κυριαρχίας απαιτεί ως εξυπακουόμενο την ύπαρξη ενός μοναδικού κράτους-χωροφύλακα της κυριαρχίας, παντοδυναμου, με ανάλογες ορθολογιστικές τακτικές και τυφλή, παράλογη γενική προοπτική. Με όσο, μάλιστα, πιο ευτελείς ηγεσίες και ακόμη ευτελέστερους υπηρέτες του ανά τον κόσμο, όπου πετυχαίνει να τους επιβάλει ... Παγκοσμιοποίηση, λοιπόν, ίσον αμερικανοποίηση!

Και αν στην Μητρόπολη (και στους δορυφόρους της, που ευελπιστούν ότι σε μια τέτοια πορεία θα είναι απαραίτητοι...) είναι δυνατόν, για την ώρα, λόγω του ελέγχου του παγκόσμιου πλούτου, να παρέχονται ψίχουλα στους λαούς τους, για να μην υπάρξει έκρηξη από την απότομη μεταβολή, και άρα να επιτρέψουν και κάποια κέρδη στις χρηματιστηριακές επενδύσεις τους (!), που εξασφαλίζουν και λιτότητα (!) και πιο αποτελεσματικό έλεγχο, τι θα γίνεται στην περιφέρεια, όπως στη χώρα μας - προτεκτοράτο, όπου όλα τα αρνητικά αυτής της πορείας θα εμφανίζονται σε μεγεθυμένες εκδόσεις;

Η τραγωδία ... της Σοφοκλέους

Στο φαινόμενο της Σοφοκλέους αποτυπώνονται σωρευτικά και ανάγλυφα οι επιπτώσεις αυτού του κύματος του παραλόγου που έχει κατακλύσει τον κόσμο.

Η λειτουργία του Ελληνικού χρηματιστηρίου άρχισε (όπως και στις άλλες χώρες) ως τόπος και τρόπος κατεύθυνσης των ιδιωτικών αποταμιεύσεων σε παραγωγικές επιχειρήσεις απ' ευθείας και όχι μέσω των τραπεζών, με προσδοκία κέρδους από το μέρισμα επί του κέρδους των επιχειρήσεων αυτών και στην αρχή, μάλιστα, η διαδικασία αυτή χαρακτηρίστηκε ως ... λαϊκός καπιταλισμός! Γρήγορα όμως, ως προσαρμογή στη "λογική" του συστήματος, πήρε τη μορφή της επιδίωξης κέρδους γυμνού, που θα οφείλεται στην πύκνωση των νέων "επενδυτών" που θα ανέβαζαν τις τιμές των ίδιων μετοχών, ανεξάρτητα του τι αντιπροσώπευαν. Κλασική "πυραμίδα" ή "αεροπλανάκι".

Σήμερα, σ' όλο σχεδόν τον κόσμο και ιδιαίτερα στη δική μας κοινωνία, λόγω ιστορικών χαρακτηοιστικών. κανένας άνθρωπος δε δέχεται να συμβιβασθεί με την όποια αρνητική "μοίρα" του (και, φυσικά, καλά κάνει!). Δεν υπάρχουν πλέον "καταπραϋντικές της απογοήτευσης ή και της οργής του αδικημένου ανθρώπου θεωρίες-πίστεις" ή, τουλάχιστο, δεν είναι αποτελεσματικές και οι τεχνολογικές εξελίξεις της πληροφορίας επιτείνουν την τάση υπέρβασης της δοσμένης δυσμενούς θέσης και επομένως αμφισβήτησης του συστήματος που την δημιουργεί. Η απειλή είναι πασιφανής. Πρέπει, λοιπόν, η τάση αυτή να διοχετευθεί σε κατάλληλα κανάλια, ώστε όχι μόνο να εξουδετερωθεί, αλλά να τύχει και της όποιας εκμετάλλευσης!

Στη χώρα μας το έδαφος ήταν πολύ πρόσφορο για κάτι τέτοιο. Είχε προηγηθεί η εξύμνηση του ατομικισμού, είχε χλευασθεί κάθε ιδέα συνεργασίας για επίτευξη ανθρώπινων στόχων, είχε σχεδόν θεσμοθετηθεί η διαφθορά, ώστε να λησμονηθεί η προδοσία και εγκατάλειψη των στόχων του τελευταίου λαϊκού κινήματος (το περίφημο "μπορούν τα στελέχη να επιτρέπουν στον εαυτό τους ένα. .δωράκι, όχι όμως και... του Α. Παπανδρέου εκεί στόχευε) και είχε ήδη ασκηθεί ο Έλληνας στα ποικιλώνυμα λαχεία, λοταρίες και καζίνα. Πώς να μη στραφεί, σχεδόν φυσιολογικά στην με κάθε τρόπο πριμοδοτημένη πορεία προς την Σοφοκλέους; Όλο το λευκό, γκρίζο ή μαύρο χρήμα και το από πωλήσεις η δανεισμό κατευθύνεται στις μαγικές μετοχές, κατά προτίμηση τις φούσκες, χωρίς περιορισμούς, χωρίς "πόθεν έσχες", χωρίς γραφειοκρατία και πρόσφατα με πρόθυμη τραπεζική κάλυψη (επίταση του παραλογισμού) όποιου προβλήματος αγοράς η μετοχής του αέρα και μάλιστα εν ονόματι "διορθωτικών παρεμβάσεων "! Και με τη διαφήμιση ότι και οι Τράπεζες αγοράζουν μετοχές και όλοι οι πολιτικοί επενδύουν στη Σοφοκλέους...

Και οι κρατούντες τρίβουν τα χέρια τους, υπονομεύοντας το έδαφος επάνω στο οποίο ασκούν την εξουσία τους, αφού έτσι αποκλείουν κάθε παραγωγική επένδυση... Ακόμη και κόμμα του χρηματιστηρίου σχηματίστηκε άτυπα, ώστε να στηρίζει (ακόμη και με την αυτολιτότητά του!) το τωρινό καθεστώς, της αποδοχής της παγκοσμιοποίησης και της... ΟΝΕ, που νομίζει ότι του εξασφαλίζει τη σταθερότητα της κερδοφορίας (!) ή, αν γι' άλλους λόγους αλλάξει, το επόμενο για τον ίδιο σκοπό. Και οι παραλοϊσμένοι Έλληνες περιφρονούν την όποια εργασία τους ("τι να περιμένει κανείς απ' αυτήν;") παραμιλούν με τα παπαγαλάκια, αδιαφορούν για ό,τι συμβαίνει γύρω τους, μειδιούν για όποιο κίνδυνο, εσωτερικό ή εξωτερικό, και αντιμετωπίζουν με αμηχανία αν όχι με χλευασμό κάθε πρόταση για λογική δράση που θα στοχεύει σε υπέρβαση του ζοφερού τους παρόντος.

Η κάθαρση και η λύση

Ο παραλογισμός, όμως, κάποτε προσκρούει στην πραγματικότητα και ειδικά για τη Σοφοκλέους οι νέοι επενδυτες που θα υψώνουν τις τιμές των μετοχών θα τελειώσουν και τότε θα είναι μάταιοι οι οικτιρμοι και ολοφυρμοι όπως "ωραία χώρα η Ελλάς, αν έλειπαν οι Ελληνες" (που μας εξαπάτησαν) του Ροΐδη, που έπαθε τα ίδια με τις μετοχές του Λαυρίου πριν από 100 περίπου χρόνια!

Δεν χρειάζεται, όμως, να προηγηθεί το οποίο κραχ, όπως στην Πορτογαλία και Ισπανία μόλις μπήκαν στην ...ΟΝΕ, για να αρχίσει η ανάδραση, να επιχειρηθούν δηλ πραγματικές, ανθρώπινες λύσεις στα προβλήματα της κοινωνίας μας, ως συνεισφορά και στη λύση των ανάλογων και του υπόλοιπου κόσμου των ανθρώπων που απειλούνται ή που ήδη κατακεραυνώνονται. Τώρα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, προβάλλει η αναγκαιότητα ανάπτυξης γνήσια αριστερών, σοσιαλιστικών κινημάτων, που θα προσαρμόζονται στις σταθερές και στις συνεχώς μεταβαλλόμενες και διευρυνόμενες ανθρώπινες ανάγκες, αλλά και στις αντίστοιχης μορφής δυνατότητες, προσέχοντας μόνο να μην είναι εξ υπαρχής υπονομευμένες, ώστε να σταματήσει ο παραλογισμός της τωρινής Παγκοσμιοποίησης "του νεοφιλελευθερισμού" και των προστατών της. Και κατά παράδοξο, φαινομενικά, τρόπο η αντίσταση στον παραλογισμό αρχίζει με την... κατάλληλη υποδοχή... του Κλίντον.