Η επίσκεψη του Πάπα στο Φανάρι (και του Χριστόδουλου στο Βατικανό)
Πριν από περίπου 2 μήνες ο Πάπας Βενέδικτος επισκέφτηκε το Φανάρι (και, κυρίως, την Τουρκία) και μετά από λίγο ο προκαθήμενος της Ελλάδικής Εκκλησίας τον Πάπα στο Βατικανό, με επισημότητα πολλή και «φιλοφρονήσεις» ουκ ολίγες.
Για την πρώτη επίσκεψη πολύ μελάνι χύθηκε και, κατ αρχήν, δικαίως. Σε πρώτο επίπεδο, δηλαδή στην επιφάνεια και για τις εντυπώσεις, το ταξίδι στόχευε στην ενίσχυση της θέσης και του κύρους του οικουμενικού (έτσι τον προσφώνησε ο Πάπας παρά την τουρκική «οργή») Πατριάρχου, που χειμάζεται τον τελευταίο καιρό, παρά τις δηλώσεις ευπείθειας (ίσως και λόγω αυτού...) και «αγάπης προς τον τουρκικό λαό»! Είναι όμως τουλάχιστο συζητήσιμο αν αυτός ήταν ο πραγματικός παπικός στόχος.
Είναι γνωστό το ενδιαφέρον των ΗΠΑ τα τελευταία 90 χρόνια για το Φανάρι, που το ήθελαν φραγμό στις ... οικουμενικές φιλοδοξίες της τρίτης «Ρώμης», της Μόσχας. Γι αυτό ευχαρίστως είδαν, τουλάχιστο ..., την επίσκεψη αυτή. Όμως άλλες είναι οι σύγχρονες συγκυρίες και προτεραιότητες. Επιθυμούν διακαώς την είσοδο (όχι την ενσωμάτωση) της Τουρκίας στην Ε.Ε., αλλά υπάρχουν πολλές επιφυλάξεις (περά από τις άλλες δυσκολίες) του ισλαμικού στοιχείου απέναντι στη «χριστιανική» Ε.Ε., κάτι που εντάθηκε από τις «άκαιρες» προ καιρού δηλώσεις, έστω και παρεξηγημένες, του Πάπα κατά του Ισλάμ. Καιρός, λοιπόν, να λειανθεί το έδαφος και να αμβλυνθούν οι φοβίες. Αυτός μάλλον ήταν ο κύριος στόχος.
Κέρδισε κάτι το Φανάρι; Εν πρώτοις κέρδισε το Βατικανό. Ήρθε στο Πατριαρχείο, «συλλειτούργησε» με τον Πατριάρχη, προσκύνησε όμως και στο Μπλε Τζαμί και δεν είπε λέξη για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Βαρθολομαίος. Ενισχύθηκε όντως το κύρος, του Πάπα όμως, που εμφανίστηκε ως ο εκπρόσωπος της Δύσης, όπου «θέλουν να ανήκουν» και οι λαοί της Μ. Ασίας. Όσο για το Πατριαρχείο, ίσως κάτι να πέτυχε σε πρώτη εντύπωση. Σε δεύτερη όμως ματιά το να επικαλείται τη ... βοήθεια του προαιώνιου αντίπαλου και έμμεσα να δηλώνει υποταγή εξ ανάγκης σ αυτόν, μάλλον υπογράμμισε την αδυναμία του να αντιδράσει με τις, όποιες, δικές του δυνάμεις. Και μάλλον ο Μάρκος ο Ευγενικός θα εθλίβη, τουλάχιστον.
Το αντίθετο δρομολόγιο ακολούθησε ο κ. Χριστόδουλος στο, μικρότερης, σημασίας, ταξίδι του. Τον υποδέχτηκαν με εξαιρετικές τιμές και, μια που είχε προηγηθεί η επίσκεψη του προηγούμενου Πάπα στην Αθήνα, δε δόθηκε η εντύπωση υποταγής (παρά τα διπλωματικά λεχθέντα περί «ενώσεως» κλπ). Το κύρος και η διεθνής εικόνα του προκαθήμενου βελτιώθηκαν και έτσι οι φιλικές σχέσεις, όπως ελπίζεται, με τον Πατριάρχη Αλέξιο, θα εδράζονται σε πιο στέρεο έδαφος και μάλλον ευκολότερα θα γίνουν πιστευτές οι εξηγήσεις προς τα εκεί, που ενδεχομένως δικαιολογήμενα, θα υπάρχει κάποια ανησυχία.
Τα διπλωματικά ταξίδια γενικά, πάντως, μάλλον ωφελούν παρά βλάπτουν, όταν υπάρχει προσοχή και, κυρίως, όχι βιασύνη.
Κατηγορία
Φύλλο 114 Ιανουαρίου 2007