ΚΑΤΑΛΟΝΙΑ Μια ιστορική αναδρομή
Η Καταλονία, που βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της Ισπανίας, έχει μακρά ιστορία και παράδοση, που ξεκινά από το 10ο αιώνα μ.Χ., όταν η περιοχή (κομητεία τότε) αποσχίστηκε από το Φραγκικό Βασίλειο. Από τότε διέγραψε μια μεγάλη ιστορική πορεία. Περί το 1137 ενώθηκε ο Οίκος της Βαρκελώνης με το βασίλειο της Αραγωνίας. Μαζί κατέκτησαν τη Βαλένθια, τις Βαλεαρίδες, τη Σαρδηνία, τη Σικελία και το Δουκάτο των Αθηνών το 14ο αιώνα (το οποίο είχαν ιδρύσει οι Φράγκοι το 1205 μετα την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους το 1204).
Τραυματικές είναι οι ιστορικές εμπειρίες του Ελληνισμού και των άλλων λαων της «Βυζαντινής» επικράτειας από την αγριότητα των Καταλανών που έδρασαν ως μισθοφόροι με τη Καταλανική εταιρεία. Στη Βουλγαρία η λέξη Καταλανός είναι βρισιά. Στη χώρα μας έχουν μείνει κατάλοιπα σε δημοτικά τοπικά τραγούδια, όπως:
«...αν βουληθείς να μ' αρνηθείς και να με λησμονήσεις, να πέσεις σε Φράγκικα σπαθιά, σε Καταλάνου χέρια» (από την Υπάτη, έδρα του δουκάτου τότε).
«Σε τούρκικα σπαθιά βρεθείς, σε Κατελάνου χέρια, τα κριάτα σου να κόφτουσι με δίστομα μαχαίρια». (Κρητική μαντινάδα).
Μετά από ιστορικές περιπέτειες, ακολούθησε η Καταλανική Αναγέννηση το 19ο αιώνα (π.χ.τα αρχιτεκτονήματα Γκαουντί), που βασιζόταν στην οικονομική και βιομηχανική ανάπτυξη, και που θεμελίωσε και πολιτιστικά την καταλανική ιδιαιτερότητα.
Η δικτατορία του Φράνκο (1939-1975) απαγόρευσε οτιδήποτε το καταλανικό, αλλά με την επάνοδο της δημοκρατίας η Καταλονία αναγνωρίστηκε ως ιστορική εθνότητα της Ισπανίας με δικούς της διοικητικούς θεσμούς (Ζενεραλιτάτ). Εχει πληθυσμό 7,5 εκ. (16% του πληθυσμου της Ισπανίας), έκταση 32.114 τ.χλμ.(6,3% αντίστοιχα), λίγο μεγαλύτερη από την Πελοπόννησο, ΑΕΠ το 20% του ΑΕΠ της Ισπανίας και εξαγωγές το 25% της Ισπανίας. Δηλ. είναι από τις πλουσιότερες περιοχές.
Λόγω και αυτού ο αλυτρωτισμός παραμένει ενεργός, τροφοδοτούμενος, κυρίως, από την καταλανική ελίτ.