Η ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΡΙΣΗ με πολλά παρεπόμενα
Η απότομη αύξηση της τιμής της ενέργειας, αρχής γενομένης από τον φετινό Αύγουστο, ορισμένοι θεωρούν ότι είναι προϊόν συνωμοσίας με στόχο να ανακοπεί η ισχυροποίηση της Κίνας. Κι’ αυτό το στηρίζουν στο γεγονός ότι σε περισσότερες από 20 επαρχίες της εφαρμόζονται διακοπές ρεύματος. Πολλά εργοστάσια κλείνουν ή καθυστερούν στις παραδόσεις τους, επιβαρύνοντας ακόμα περισσότερα τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από τις στρεβλώσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα, επηρεάζοντας την παραγωγή των πάντων. Κλείνουν εργοστάσια επεξεργασίας τροφίμων, και προοιωνίζεται μια επισιτιστική κρίση καθώς οι παγκόσμιες τιμές τροφίμων εκτοξεύτηκαν. Η μείωση, όμως, της παραγωγής της Κίνας δε φρενάρει μόνο την οικονομία της και κατ’ επέκταση τη στρατιωτική ισχυροποίησή της, αλλά έχει αντίκτυπο παγκοσμίως. Π.χ. στα προϊόντα υψηλής τεχνολογίας για κινητά τηλέφωνα, ημιαγωγούς για αυτοκίνητα και συσκευές, στα προϊόντα συσκευασίας, στο χαρτί κ.λπ.
Λόγω της υψηλής τιμής του ρωσικού φυσικού αερίου (αγωγός Power of Siberia) η Κίνα χρησιμοποιεί άνθρακα, που συμμετέχει τώρα σε ποσοστό πάνω από 60% της απαιτούμενης ενέργειας. Τα δικά της κοιτάσματα δε φθάνουν και κάνει εισαγωγές άνθρακά, που οι τιμή του όμως αυξάνει συνεχώς.
Οι ΗΠΑ αν και αυξήθηκε η τιμή του πετρελαίου δεν αντιμετωπίζουν ως παραγωγός ενέργειας σημαντική ενεργειακή κρίση. Αλλωστε μέχρι το 2019, όταν άρχισε να λειτουργεί ο ρωσικός αγωγός φυσικού αερίου Power of Siberia, προμήθευαν την Κίνα με αμερικανικό σχιστολιθικό φυσικό αέριο, παρά την πολιτική τους εναντίον της.
Γιατί, όμως, έχουμε αυτές τις δυσθεώρητες αυξήσεις ; Οι αιτίες είναι αλληλένδετες και θα πρέπει ν’ αναζητηθούν στην επιβολή της «πράσινης ενέργειας», στην κερδοσκοπία και σε γεωπολιτικούς λόγους.
Η επιβολή της «πράσινης ενέργειας»
Ως αντίδοτο στην κλιματική αλλαγή προωθείται η «πράσινη ενέργεια» με ΑΠΕ. Δηλ. εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και ανεμογεννητριών που, σε συνδυασμό με τα υφιστάμενα υδροηλεκτρικά έργα, θ’αντικαταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, πετρέλαιο φυσικό αέριο). Η επιλογή αυτή, αν και κατ’ αρχήν σωστή, όμως δεν είναι αθώα συμφερόντων. Γερμανία και Κίνα παράγουν σε συντριπτικό ποσοστό ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά. Η Γερμανία επέβαλε στην Ε.Ε. την αύξηση των ΑΠΕ, που αποδέχθηκε ασμένως και ο φίλτατός της Μητσοτάκης κλείνοντας τα λιγνιτικά εργοστάσια της ΔΕΗ, αν και τώρα με την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος σε ύψη-ρεκόρ, αναγκάζεται να τα ξανανοίξει(!) Είναι χαρακτηριστικό ότι με συναίνεσή του η Γερμανία φορτώνει τη χώρα μας με μεταχειρισμένες ανεμογεννήτριες από τα δικά της αιολικά πάρκα, που δεν αποδίδουν και ξεσηκώνουν εκεί σφοδρές κοινωνικές αντιδράσεις. Μήπως οι πρόσφατες πυρκαγιές...
Ομως ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά παράγουν παγκοσμίως μόνο το 3% της ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ τα υδροηλεκτρικά το 6%. Αλλωστε η παραγωγή τους απαιτεί κατανάλωση πετρελαίου και κάθε 15 χρόνια, που είναι ο κύκλος ζωής τους, περίπου, θα πρέπει ν’ αντικαθίστανται. Επίσης δεν ανακυκλώνονται οι μπαταρίες λιθίου των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Δηλ. η «πράσινη ενέργεια» δεν είναι και τόσο πράσινη.
Η κερδοσκοπία
Μέχρι, υποτίθεται, να εφαρμοσθούν πλήρως οι ΑΠΕ, ως ενδιάμεσο καύσιμο επιλέχθηκε το φυσικό αέριο, εις βάρος του πετρελαίου και του άνθρακα, που όμως το παράγουν λίγες χώρες (π.χ. Νορβηγία, Αλγερία, Κατάρ προμηθεύουν υγροποιημένο LNG, Ρωσία, Αζερμπαϊτζάν με αγωγούς, οι ΗΠΑ σχιστολιθικό). Οι υπόλοιπες χώρες το εισάγουν. Η Κίνα, όπως και κάθε χώρα με βιομηχανική παραγωγή, μετά τη μείωση της πανδημίας, όπου η ζήτηση αγαθών παγκοσμίως αυξάνεται, έχει αυξημένες ενεργειακές ανάγκες. Ομως οι ενεργειακοί πόροι έχουν πλέον καταστεί αντικείμενο χρηματιστηριακής συναλλαγής, δηλ. αντικείμενο ασύστολης κερδοσκοπίας. Ακόμη και τα μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας φυσικού αερίου έχουν ρήτρες αναπροσαρμογής της τιμής.
Η Ε.Ε. επέβαλε υπό την πίεση των ευρωπαϊκών πολυεθνικών εταιρειών και της Γερμανίας την ίδρυση Χρηματιστηρίων Ενέργειας (στην Ελλάδα ιδρύθηκε επί ΣΥΡΙΖΑ με το μνημονιακό νόμο 4512/2018, αν και δεν εφαρμόσθηκε) που εκτόξευσαν τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας σε δυσθεώρητα ύψη. Η Ε.Ε. προμηθεύεται φυσικό αέριο με βραχυχρόνια συμβόλαια που τροφοδοτούν την κερδοσκοπία (στο χρηματιστήριο φυσικού αερίου του Αμστερνταμ έχει τιμή 94 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ το κόστος εξόρυξης και μεταφοράς δεν υπερβαίνει τα 5-7 ευρώ!)
Γεωπολιτικές στοχεύσεις
Η Ρωσία έχει μειώσει σημαντικά την παροχή αερίου στην Ευρώπη πιθανότατα για 2 λόγους. Α) Να πιέσει για την αδειοδότηση του North-Stream 2, που καθυστερεί λόγω της υπό κατάρτιση νέας γερμανικής κυβέρνησης, με τους Πράσινους να είναι αντίθετοι. Β) Να επιβάλει μεγαλύτερη εξάρτηση στην Ευρώπη από το ρωσικό αέριο, να αποτρέψει την επέκταση της «πράσινης ενέργειας» και να αυξήσει τη ρωσική γεωπολιτική ισχύ, απέναντι στις αμερικανικές αντιδράσεις..
Αντίστοιχα σε μείωση της παραγωγής πετρελαίου έχουν προχωρήσει και οι χώρες του OPEC με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία, πιθανότατα ως εκβιασμό για τη διατήρηση των ορυκτών καυσίμων στο διηνεκές.
Ολα αυτά πυροδοτούν τις θηριώδεις αυξήσεις των τιμών της ενέργειας που ήρθαν για να μείνουν. Τελικά υπάρχει άραγε ταβάνι σ’ αυτήν την απληστία της ατέρμονης και αδηφάγου κατασπατάλησης των γήινων πόρων είτε για περισσότερα κέρδη είτε για ανταγωνισμούς ισχύος ;