ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ

Ο χώρος της εκπαίδευσης είναι ένα καζάνι που σιγοβράζει. Η απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει την άνοιξη στις «μεταρρυθμίσεις» που υπαγορεύονται από ξένα κέντρα και εξυπηρετούν την «αγορά» την έφερε σε αντίθεση με όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Μετά την προσωρινή μερική αναδίπλωση της κυβέρνησης τα σχολεία και οι σχολές ξανάνοιξαν, αλλά τον Ιανουάριο, που θα κινηθούν πάλι οι διαδικασίες, προβλέπεται νέα έκρηξη.

Η απεργία δασκάλων-καθηγητών

Η απεργία των δασκάλων ήταν μεγαλειώδης. Μαζική συμμετοχή, μακρά διάρκεια, προβολή όχι μόνο οικονομικών, αλλά και θεσμικών αιτημάτων (τα ΜΜΕ, βεβαίως, προέβαλλαν κυρίως τα οικονομικά), και μάλιστα με την πάροδο του χρόνου κυρίως των θεσμικών, κατανόηση και συμπαράσταση από τους γονείς και την κοινή γνώμη, παρά τα προβλήματα που δημιούργησε η απεργία. Η αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης, η βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής, ο περιορισμός ουσιαστικά των αποκλεισμών, η μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα, η διαρκής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών ήταν μερικά από τα αιτήματα που άγγιξαν τις ευαισθησίες της κοινής γνώμης.

Τελικά η κυβέρνηση δεν ικανοποίησε σχεδόν καθόλου τα αιτήματα, αλλά η απεργία είχε δύο σοβαρά αποτελέσματα: έθεσε τα προβλήματα της εκπαίδευσης με τρόπο που κανείς δε δικαιούται πλέον να τα αγνοεί και ανύψωσε το κύρος των δασκάλων στην κοινωνία.

Με την απεργία τα πολιτικά κόμματα έπαιξαν τα δικά τους παιχνίδια (βλ. πολιτικό άρθρο, σελ. 1), αλλά αυτό δε μειώνει τη σημασία της.

Στην απεργία μπήκαν κάποια στιγμή και οι καθηγητές, που (για διάφορους λόγους) δεν είχαν το δυναμισμό των δασκάλων.

Οι μαθητικές καταλήψεις

Στη διάρκεια της απεργίας ξεκίνησαν και οι μαθητικές καταλήψεις, κυρίως στα λύκεια, που κορυφώθηκαν, ξεπερνώντας τα 1100 σχολεία πανελλαδικά. Οι καταλήψεις σχολείων ξεκίνησαν το 1991 (πρωθυπουργός Μητσοτάκης, υπουργός Παιδείας Κοντογιαννόπουλος) ως μια υγιής αντίδραση στην επιχειρούμενη αντιδραστική μεταρρύθμιση. Ήταν ένα πραγματικό κίνημα, με τους μαθητές να ξέρουν τι δε θέλουν, να διατυπώνουν οράματα, να συμμετέχουν ενεργά σε συνελεύσεις και διαδηλώσεις και στην περιφρούρηση των σχολείων. Γι’ αυτό όχι μόνο αποκρούστηκε η μεταρρύθμιση, αλλά ο (ελεεινός και νυν ΠΑΣΟΚ) Κοντογιαννόπουλος εξαναγκάστηκε σε παραίτηση. Οι καταλήψεις, όμως, συνεχίστηκαν εθιμικά κάθε Δεκέμβριο και σύντομα εκφυλίστηκαν. Οι μαθητές κατά κανόνα πήγαιναν μία φορά τη βδομάδα στο σχολείο, ψήφιζαν υπέρ της κατάληψης, απλώς για να μη γίνεται μάθημα, χωρίς καμιά άλλη συμμετοχή. Τα αιτήματα ανεζητούντο εκ των υστέρων. Έτσι οι καταλήψεις έπαψαν να αποτελούν προσπάθεια αναβάθμισης της εκπαίδευσης και είχαν ως αποτέλεσμα την περαιτέρω υποβάθμισή της. Απέκτησαν ξανά κάποια ποιοτικά χαρακτηριστικά την περίοδο Αρσένη, τον ανάγκασαν κι αυτόν να αποσύρει τις περισσότερες ρυθμίσεις του, αλλά μετά πάλι εκφυλίστηκαν και αραίωσαν. Επανήλθαν φέτος με την εκφυλισμένη τους μορφή. Εξαιρέσεις και η όποια δραστηριοποίηση πολιτικών οργανώσεων, κυρίως της ΚΝΕ (που μοναδικό στόχο έχει τη στρατολόγηση μελών) δεν αναιρούν τον κανόνα. Πάντως στο χώρο της δευτεροβάθμιας τα προβλήματα είναι πολλά και σοβαρά και δυναμική υπάρχει για σοβαρές κινητοποιήσεις.

Στα Πανεπιστήμια

Μετά την κρίση της άνοιξης και την καλοκαιρινή εκτόνωση έγιναν κάποιες σποραδικές καταλήψεις πανεπιστημιακών σχολών μετά την εξεταστική του Σεπτεμβρίου. Αιτίες ήταν είτε μια μάλλον ασθενής τάση για συμπόρευση με τους εκπαιδευτικούς, κυρίως σε σχολές με ευνοϊκούς πολιτικούς συσχετισμούς, είτε τοπικά προβλήματα, όπως στα Χανιά, όπου ο πρύτανης μείωσε το επίδομα στέγασης και τον αριθμό των εξεταζόμενων μαθημάτων ανά περίοδο.

Πάντως ολόκληρη η πανεπιστημιακή κοινότητα βρίσκεται σε αναμονή, ενόψει της συζήτησης στη Βουλή τον Ιανουάριο για το άρθρο 16 (ιδιωτικά πανεπιστήμια).